آتشکده کوسان

آتشکده کوسان مربوط به سده‌های اولیه دوران‌های تاریخی پس از اسلام است و در شهرستان بهشهر، روستای کوهستان واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۵۴۱۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در جنوب غربي روستاي آسيابسربهشهر در بالاي كوه آتشكده اي قرار دارد. آتشكده‌ي كوسان در بهشهر از بيشمار آتشكده‌هايي است كه از روزگار شهرياري ساسانیان برجاي مانده‌است. ظهیرالدین از آن با نام «كوسان» یاد می‌كند و می‌گوید: پسر قباد آتشکده‌ای در آنجا بساخت. بر پايه‌ي نوشته‌هاي ابن اسفندیار، در این جايگاه به دست تازيان(:اعراب)، پادگان نظامی ایجاد شده‌است. به هرروي پيدا شدن آثار باستانی و همچنین مجموعه‌ای از سكه‌های ساسانی در آن، همگی نشان از ارجمندي محل در روزگار ساسانی دارد اين آتشكده در 4 كیلومتری باختري(:غرب) بهشهر است. ابن اسفندیار از این آتشكده نام برده مي‌گويد، فیروزشاه و احتمالا فیروز ساسانی از آتشكده ديدار كرده‌است. آتشكده در جنوب‌باختري روستاي آسيابسر و در بالاي كوهي كم ارتفاع است و با شماره‌ي 5410 در سياهه‌ي آثار ملي ايران،‌ثبت شده است.

بنا داراي نقشه‌‌اي مربعي در ابعاد 5/8 در 5/8 متر است. از سنگ و ساروج ساخته شده و بخش ظاهري ديوارها با سنگ‌هاي منظم هندسي چيده شده‌اند و درون ديوارها با لاشه‌سنگ و خاك پر شده است‌. بهشهر شهری در بخش خاوري(:شرقي) استان مازندران است. روستای «کوهستان» در شش کیلومتری باختر شهرستان بهشهر است. نام پيشين کوهستان «کوسان» بوده و قدمتش را به پیش از اسلام برآورد كرده‌اند. به گواهی تاریخ کوهستان، زمانی «طوسان» نام داشته و به دست «طوس نوذر» از خاندان «کیانیان» بنیاد شده است. در زمان قباد ساسانی چند جای از مازندران و طبرستان آباد شد از آن جمله آتشکده شهر کوسان بود که به دست کیوس فرزند بزرگ قباد و برادر انوشیروان در زمان شهرياري او در تبرستان و مازندران بنیاد شد. نقطه‌ای که آتشکده‌ي كوسان ساخته‌شده هنوز برجاي است و به همان نام خوانده می‌شود.

آتشکده کوسان